Mieszko I (ur. 922-945, zm. 25 maja 992) – książę Polski z dynastii Piastów sprawujący władzę od ok. 960 r. Syn Siemomysła, wnuk Lestka. Ojciec Bolesława I Chrobrego i Świętosławy-Sygrydy. Brat Czcibora. Po kądzieli dziadek Kanuta Wielkiego.
Mieszko I to historyczny władca Polan, uważany zarazem za faktycznego twórcę państwowości polskiej. Kontynuował politykę swojego ojca i dziadka, którzy jako władcy pogańskiego księstwa znajdującego się na terenach obecnej Wielkopolski, poprzez sojusze lub siłę militarną podporządkowali sobie Kujawy oraz prawdopodobnie Pomorze Wschodnie i Mazowsze. Przez większość okresu swojego panowania toczył walki o Pomorze Zachodnie, zajmując je po rzekę Odrę. W ostatnich latach życia przystąpił także do wojny z Czechami, zdobywając Śląsk i prawdopodobnie Małopolskę.
Poprzez przyjęcie chrztu w 966 r. oraz ślubu (w 965 r.) z Dobrawą Przemyślidką Mieszko włączył swoje państwo w zachodni krąg kultury chrześcijańskiej. Oprócz podbojów duże znaczenie dla przyszłości księstwa Polan miały także jego reformy wewnętrzne, mające na celu rozbudowę i usprawnienie państwa.
Zachowane źródła pozwalają twierdzić, że Mieszko I był sprawnym politykiem, utalentowanym wodzem i charyzmatycznym władcą. Prowadził zręczne działania dyplomatyczne, zawierając sojusz wpierw z Czechami, a następnie ze Szwecją i Cesarstwem. W polityce zagranicznej kierował się przede wszystkim racją stanu, wchodząc w układy nawet ze swoimi wcześniejszymi wrogami. Synom pozostawił państwo o znacznie wyższej pozycji w Europie i przynajmniej podwojonym terytorium.
Bolesław Chrobry
Bolesław I Chrobry (Wielki) (ur. 967 w Poznaniu, zm. 17 czerwca 1025) – książę Polski od 992 roku, pierwszy koronowany władca Polski (od 1025 roku) z dynastii Piastów, w latach 1003-1004 także książę Czech jako Bolesław IV.
Był synem Mieszka I, księcia Polski i Dobrawy, czeskiej księżniczki. Objął rządy w 992 roku, wypędzając krótko potem swoją macochę Odę i przyrodnich braci.
Sojusznik cesarza Ottona III, gościł go w 1000 roku w Gnieźnie na tzw. zjeździe gnieźnieńskim, podczas którego cesarz prawdopodobnie koronował Bolesława. Źródła są niejednoznaczne w ocenie gestów, które Otton wykonał podczas wizyty w Gnieźnie, lecz dowodem na to są monety z napisem rex datowane maksymalnie na 1020 oraz dary które cesarz wręczył Bolesławowi - włócznia i diadem. Po śmierci Ottona III (1002) Bolesław znalazł się w konflikcie z jego następcą Henrykiem II Świętym, prowadząc z nim długotrwałe wojny (1002-1018), zakończone pokojem w Budziszynie i zajęciem Milska i Łużyc.
W 1018 roku zdobył Kijów, osadzając na ruskim tronie swojego zięcia Światopełka I. W 1018 lub rok później przyłączył ponownie do państwa polskiego utracone w 981 roku Grody Czerwieńskie.
Popierał akcje misyjne Wojciecha Sławnikowica, biskupa praskiego i Brunona z Kwerfurtu. W 1000 roku doprowadził do powstania metropolii gnieźnieńskiej i trzech biskupstw (kołobrzeskiego, krakowskiego, wrocławskiego).
Był synem Mieszka I, księcia Polski i Dobrawy, czeskiej księżniczki. Objął rządy w 992 roku, wypędzając krótko potem swoją macochę Odę i przyrodnich braci.
Sojusznik cesarza Ottona III, gościł go w 1000 roku w Gnieźnie na tzw. zjeździe gnieźnieńskim, podczas którego cesarz prawdopodobnie koronował Bolesława. Źródła są niejednoznaczne w ocenie gestów, które Otton wykonał podczas wizyty w Gnieźnie, lecz dowodem na to są monety z napisem rex datowane maksymalnie na 1020 oraz dary które cesarz wręczył Bolesławowi - włócznia i diadem. Po śmierci Ottona III (1002) Bolesław znalazł się w konflikcie z jego następcą Henrykiem II Świętym, prowadząc z nim długotrwałe wojny (1002-1018), zakończone pokojem w Budziszynie i zajęciem Milska i Łużyc.
W 1018 roku zdobył Kijów, osadzając na ruskim tronie swojego zięcia Światopełka I. W 1018 lub rok później przyłączył ponownie do państwa polskiego utracone w 981 roku Grody Czerwieńskie.
Popierał akcje misyjne Wojciecha Sławnikowica, biskupa praskiego i Brunona z Kwerfurtu. W 1000 roku doprowadził do powstania metropolii gnieźnieńskiej i trzech biskupstw (kołobrzeskiego, krakowskiego, wrocławskiego).
Mieszko II
Mieszko II Lambert (ur. 990, zm. 10 lub 11 maja 1034) – król Polski w latach 1025–1031, książę Polski 1032–1034 z dynastii Piastów, drugi syn Bolesława I Chrobrego, a pierwszy z małżeństwa z Emnildą, księżniczką słowiańską. Przejął władzę po śmierci ojca i prawdopodobnie wypędził z kraju swoich dwóch braci. Zorganizował dwa niszczycielskie najazdy na Saksonię w 1028 i 1030. Następnie prowadził wojny obronne przeciw Niemcom, Czechom i książętom Rusi Kijowskiej. Opuścił kraj w 1031 w wyniku kolejnej wyprawy Konrada II na ziemie polskie, oraz po ataku książąt ruskich Jarosława Mądrego i Mścisława, którzy pomogli na polskim tronie osadzić jego brata Bezpryma. Następnie uszedł do Czech, gdzie został uwięziony przez księcia Udalryka. Odzyskał władzę w 1032 jako książę jednej z trzech dzielnic. Zjednoczył państwo, ale nie udało mu się odtworzyć stabilnych struktur władzy. Za jego czasów od Polski odpadły nabytki terytorialne Bolesława Chrobrego: Milsko, Łużyce, Grody Czerwieńskie, Morawy i Słowacja.
Kazimierz Odnowiciel
Kazimierz I Karol Odnowiciel (ur. 25 lipca 1016, zm. 28 listopada 1058[1] w Poznaniu) – książę z dynastii Piastów, władca Polski w latach 1034-1058 (z przerwami), syn Mieszka II i Rychezy.
Po śmierci ojca, w 1034 objął władzę w zniszczonym kryzysem lat poprzednich państwie. Próbował wzmocnić władzę monarszą, co spotkało się ze sprzeciwem możnowładztwa. Książę został wygnany na Węgry, skąd wyjechał później do Niemiec. W kraju zapanowała anarchia. Brak centralnej władzy spowodował samowolę, a nawet tworzenie przez możnych własnych państewek wewnątrz granic państwa (Masław na Mazowszu). Doszło do reakcji pogańskiej i powstania ludowego, a w 1038(?) najazdu księcia Czech Brzetysława.
Dopiero w 1039, a być może 1040 Kazimierz powrócił do kraju, przystępując do odbudowy zniszczonej organizacji państwowej i kościelnej. W polityce zagranicznej oparł się na sojuszu z Rusią. W 1047 ostatecznie pokonał Masława i przywrócił polskie panowanie na Mazowszu. Przeniósł z Gniezna do Krakowa główny ośrodek władzy państwowej i odnowił tamtejsze biskupstwo. Ufundował opactwo benedyktynów w Tyńcu (1044). Zbrojnie opanował też zagarnięty przez Czechów Śląsk (1050), jednak na zjeździe w Kwedlinburgu w 1054 zgodził się płacić za niego Czechom coroczny trybut.
Po śmierci ojca, w 1034 objął władzę w zniszczonym kryzysem lat poprzednich państwie. Próbował wzmocnić władzę monarszą, co spotkało się ze sprzeciwem możnowładztwa. Książę został wygnany na Węgry, skąd wyjechał później do Niemiec. W kraju zapanowała anarchia. Brak centralnej władzy spowodował samowolę, a nawet tworzenie przez możnych własnych państewek wewnątrz granic państwa (Masław na Mazowszu). Doszło do reakcji pogańskiej i powstania ludowego, a w 1038(?) najazdu księcia Czech Brzetysława.
Dopiero w 1039, a być może 1040 Kazimierz powrócił do kraju, przystępując do odbudowy zniszczonej organizacji państwowej i kościelnej. W polityce zagranicznej oparł się na sojuszu z Rusią. W 1047 ostatecznie pokonał Masława i przywrócił polskie panowanie na Mazowszu. Przeniósł z Gniezna do Krakowa główny ośrodek władzy państwowej i odnowił tamtejsze biskupstwo. Ufundował opactwo benedyktynów w Tyńcu (1044). Zbrojnie opanował też zagarnięty przez Czechów Śląsk (1050), jednak na zjeździe w Kwedlinburgu w 1054 zgodził się płacić za niego Czechom coroczny trybut.
Władysław Herman
Władysław I Herman (ur. ok. 1043, zm. 4 czerwca 1102) – książę z dynastii Piastów, władca Polski w latach 1079-1102. Młodszy syn Kazimierza I Odnowiciela i jego żony Marii Dobroniegi.
Władzę objął po wygnaniu brata, Bolesława Szczodrego. Zmienił kierunek polskiej polityki: zawarł sojusz z Czechami i wznowił uległość wobec cesarstwa, wyrażoną odrzuceniem starań o koronę królewską. Dążył, wraz z wojewodą Sieciechem, do wzmocnienia autorytetu monarchy. Wkrótce jednak w ręce palatyna przeszła faktyczna władza w państwie. Wobec sprzeciwu możnych, wrogo nastawionych do wszechwładzy Sieciecha, został zmuszony do jego oddalenia i podziału państwa między synów: Zbigniewa (otrzymał Wielkopolskę, Kujawy, ziemie sieradzką i łęczycką) i Bolesława (przypadły mu w udziale Śląsk i Małopolska) w 1097 roku. Herman do śmierci (1102) zachował jedynie Mazowsze i władzę zwierzchnią.
Władzę objął po wygnaniu brata, Bolesława Szczodrego. Zmienił kierunek polskiej polityki: zawarł sojusz z Czechami i wznowił uległość wobec cesarstwa, wyrażoną odrzuceniem starań o koronę królewską. Dążył, wraz z wojewodą Sieciechem, do wzmocnienia autorytetu monarchy. Wkrótce jednak w ręce palatyna przeszła faktyczna władza w państwie. Wobec sprzeciwu możnych, wrogo nastawionych do wszechwładzy Sieciecha, został zmuszony do jego oddalenia i podziału państwa między synów: Zbigniewa (otrzymał Wielkopolskę, Kujawy, ziemie sieradzką i łęczycką) i Bolesława (przypadły mu w udziale Śląsk i Małopolska) w 1097 roku. Herman do śmierci (1102) zachował jedynie Mazowsze i władzę zwierzchnią.
Bolesław Krzywousty
Bolesław III Krzywousty (ur. 20 sierpnia 1086[1], zm. 28 października 1138) – książę małopolski, śląski i sandomierski w latach 1102–1107, książę Polski w latach 1107–1138. Pochodził z dynastii Piastów, był synem Władysława I Hermana i Judyty czeskiej, córki króla Czech Wratysława II, oraz ojcem książąt: Władysława II Wygnańca, Bolesława IV Kędzierzawego, Mieszka III Starego, Henryka Sandomierskiego i Kazimierza II Sprawiedliwego.
Bolesław rozpoczął panowanie w latach 90. XI wieku, gdy władza centralna w Księstwie Polskim znacznie osłabła. Władysław Herman podzielił swoje księstwo, pozostawiając sobie formalnie władzę zwierzchnią, lecz realnie popadł w zależność polityczną od swojego palatyna, Sieciecha. Bolesław i jego brat Zbigniew po kilkuletnich walkach w 1101 wygnali z kraju komesa wspieranego przez Hermana. Po śmierci Władysława w 1102 powstały dwa niezależne organizmy państwowe, podległe Bolesławowi i Zbigniewowi.
Dążenie Bolesława do podbicia Pomorza wywołało konflikt zbrojny między braćmi, w następstwie którego Zbigniew musiał uchodzić z kraju i szukać pomocy militarnej na dworze niemieckim. Bolesław skutecznie odparł zbrojną interwencję króla niemieckiego Henryka V w 1109 i ukarał Zbigniewa oślepieniem, wskutek którego tenże zmarł. Wymierzona bratu kara wywołała oburzenie wśród zwolenników Zbigniewa, którego następstwem był kryzys polityczny w Polsce. Krzywousty zażegnał go, odprawił publiczną pokutę i odbył pielgrzymkę do klasztoru swego patrona, św. Idziego, na Węgrzech.
Bolesław układał się z Rusią i Węgrami w celu zerwania zależności politycznej od Niemiec i ich wasala, króla Czech, któremu Polska w momentach słabości politycznych była zmuszona do płacenia daniny ze Śląska. Zawarte na wschodzie sojusze pozwoliły księciu polskiemu skutecznie obronić państwo przed najazdem Henryka V w 1109. Kilka lat później, umiejętnie wykorzystując spory dynastyczne w Czechach, Bolesław zdołał zapewnić pokój na granicy południowo-zachodniej.
Drugą połowę rządów Bolesław poświęcił na podbój Pomorza. W początkowym okresie samodzielnego panowania w Księstwie Polskim granica północna, przebiegająca wzdłuż rzek Warty i Noteci, nie stanowiła dostatecznej ochrony państwa. W 1113 Bolesław, opanowując północne twierdze wzdłuż Noteci, umocnił granicę z Pomorzanami. W kolejnych latach książę przedsięwziął kroki w kierunku podboju Pomorza. Zażegnanie konfliktów ze Świętym Cesarstwem Rzymskim umożliwiło Bolesławowi wcielenie do Księstwa Pomorza Gdańskiego i podporządkowanie Pomorza Zachodniego. Wyprawy wojenne Bolesława, prowadzone w trzech etapach, zakończyły się w latach 20. XII w. militarnym i politycznym sukcesem. Integrację nowo przyłączonych terenów z pozostałymi ziemiami Bolesława Krzywoustego miała umożliwić chrystianizacja Pomorza i organizacja na tych terenach struktur kościelnych.
W latach 30. XII w. Bolesław uwikłał się w spór dynastyczny na Węgrzech. Przegrał z koalicją procesarską i został zmuszony do układów z Niemcami. W 1135 doszło do zjazdu w Merseburgu, na którym poruszono kwestię Pomorza, Śląska (prawdopodobnie także Polski) i ówczesnego zwierzchnictwa arcybiskupstwa magdeburskiego nad Kościołem w Polsce.
Bolesław był żonaty dwa razy. Małżeństwo z Rusinką, Zbysławą, dawało mu pretekst do interwencji zbrojnej w sprawy wewnętrzne rozbitej dzielnicowo Rusi. Po śmierci Zbysławy Bolesław ożenił się z Niemką, Salomeą, co poniekąd było przyczyną zmiany w polityce zagranicznej Polski: w drugiej połowie swoich rządów książę dążył do odbudowania stosunków dyplomatycznych z zachodnim sąsiadem[2]. Swoim testamentem Bolesław określił zasady dziedziczenia i sprawowania władzy w państwie po swojej śmierci, czym zapoczątkował rozbicie dzielnicowe Polski.
Bolesław rozpoczął panowanie w latach 90. XI wieku, gdy władza centralna w Księstwie Polskim znacznie osłabła. Władysław Herman podzielił swoje księstwo, pozostawiając sobie formalnie władzę zwierzchnią, lecz realnie popadł w zależność polityczną od swojego palatyna, Sieciecha. Bolesław i jego brat Zbigniew po kilkuletnich walkach w 1101 wygnali z kraju komesa wspieranego przez Hermana. Po śmierci Władysława w 1102 powstały dwa niezależne organizmy państwowe, podległe Bolesławowi i Zbigniewowi.
Dążenie Bolesława do podbicia Pomorza wywołało konflikt zbrojny między braćmi, w następstwie którego Zbigniew musiał uchodzić z kraju i szukać pomocy militarnej na dworze niemieckim. Bolesław skutecznie odparł zbrojną interwencję króla niemieckiego Henryka V w 1109 i ukarał Zbigniewa oślepieniem, wskutek którego tenże zmarł. Wymierzona bratu kara wywołała oburzenie wśród zwolenników Zbigniewa, którego następstwem był kryzys polityczny w Polsce. Krzywousty zażegnał go, odprawił publiczną pokutę i odbył pielgrzymkę do klasztoru swego patrona, św. Idziego, na Węgrzech.
Bolesław układał się z Rusią i Węgrami w celu zerwania zależności politycznej od Niemiec i ich wasala, króla Czech, któremu Polska w momentach słabości politycznych była zmuszona do płacenia daniny ze Śląska. Zawarte na wschodzie sojusze pozwoliły księciu polskiemu skutecznie obronić państwo przed najazdem Henryka V w 1109. Kilka lat później, umiejętnie wykorzystując spory dynastyczne w Czechach, Bolesław zdołał zapewnić pokój na granicy południowo-zachodniej.
Drugą połowę rządów Bolesław poświęcił na podbój Pomorza. W początkowym okresie samodzielnego panowania w Księstwie Polskim granica północna, przebiegająca wzdłuż rzek Warty i Noteci, nie stanowiła dostatecznej ochrony państwa. W 1113 Bolesław, opanowując północne twierdze wzdłuż Noteci, umocnił granicę z Pomorzanami. W kolejnych latach książę przedsięwziął kroki w kierunku podboju Pomorza. Zażegnanie konfliktów ze Świętym Cesarstwem Rzymskim umożliwiło Bolesławowi wcielenie do Księstwa Pomorza Gdańskiego i podporządkowanie Pomorza Zachodniego. Wyprawy wojenne Bolesława, prowadzone w trzech etapach, zakończyły się w latach 20. XII w. militarnym i politycznym sukcesem. Integrację nowo przyłączonych terenów z pozostałymi ziemiami Bolesława Krzywoustego miała umożliwić chrystianizacja Pomorza i organizacja na tych terenach struktur kościelnych.
W latach 30. XII w. Bolesław uwikłał się w spór dynastyczny na Węgrzech. Przegrał z koalicją procesarską i został zmuszony do układów z Niemcami. W 1135 doszło do zjazdu w Merseburgu, na którym poruszono kwestię Pomorza, Śląska (prawdopodobnie także Polski) i ówczesnego zwierzchnictwa arcybiskupstwa magdeburskiego nad Kościołem w Polsce.
Bolesław był żonaty dwa razy. Małżeństwo z Rusinką, Zbysławą, dawało mu pretekst do interwencji zbrojnej w sprawy wewnętrzne rozbitej dzielnicowo Rusi. Po śmierci Zbysławy Bolesław ożenił się z Niemką, Salomeą, co poniekąd było przyczyną zmiany w polityce zagranicznej Polski: w drugiej połowie swoich rządów książę dążył do odbudowania stosunków dyplomatycznych z zachodnim sąsiadem[2]. Swoim testamentem Bolesław określił zasady dziedziczenia i sprawowania władzy w państwie po swojej śmierci, czym zapoczątkował rozbicie dzielnicowe Polski.
Konrad Mazowiecki
Konrad I mazowiecki, także Konrad I Mazowiecki[1] (ur. zapewne w 1187 lub 1188 r., zm. 31 sierpnia 1247 r.) – w latach 1194-1200 współrządca razem z bratem Leszkiem w Małopolsce, na Mazowszu i Kujawach (według części historyków Kujawy Kazimierzowice otrzymali dopiero w 1198), od 1200 samodzielny książę kujawsko-mazowiecki, 1222-1228 w ziemi chełmińskiej, w latach 1229-1232 regent w Sandomierzu, 1229-1231 i 1241-1243 w Krakowie, w 1231 odłączył Sieradz i Łęczycę z księstwa krakowskiego i przyłączył do Mazowsza, w 1233 podział z synami i rezygnacja z Kujaw i północnego Mazowsza (płockie na północ od Wisły i Bugu), od 1233 w Żarnowie (dożywotnio), od 1241 w Radomiu (dożywotnio).
Władysław łokietek
Władysła I Łokietek (ur. między 3 marca 1260 a 19 stycznia 1261[2], zm. 2 marca 1333, Kraków) – książę na Kujawach Brzeskich i Dobrzyniu 1267-1275 (pod opieką matki), udzielne rządy razem z braćmi 1275-1288, książę brzeski i sieradzki 1288-1300, książę sandomierski 1289-1292, 1292-1300 lennik Wacława II, regent w księstwie dobrzyńskim 1293-1295, książę łęczycki 1294-1300, książę wielkopolski i pomorski 1296-1300, na wygnaniu w latach 1300-1304, od 1304 w Wiślicy, od 1305 ponownie w Sandomierzu, Sieradzu, Łęczycy i Brześciu, od 1306 w Krakowie i zwierzchnictwo nad księstwami: inowrocławskim i dobrzyńskim, 1306-1308/1309 na Pomorzu, od 1314 w Wielkopolsce, od 1320 król Polski, od 1327 zamiana Sieradza i Łęczycy na Inowrocław i Dobrzyń, w 1329 utrata ziemi dobrzyńskiej, w 1332 utrata Kujaw.
Kazimierz Wielki
Kazimierz III Wielki (ur. 30 kwietnia 1310 w Kowalu, zm. 5 listopada 1370 w Krakowie) – król Polski w latach 1333-1370, ostatni władca z dynastii Piastów na polskim tronie.
Najmłodszy syn Władysława I Łokietka i Jadwigi Bolesławówny, córki Bolesława Pobożnego.
Jako władca unormował stosunki z Czechami i Zakonem Krzyżackim. W 1335 udało mu się uzyskać od czeskiego króla Jana Luksemburskiego zrzeczenie się pretensji do polskiego tronu. Jednocześnie zrzekł się praw do księstw śląskich, które w późniejszych latach bezskutecznie próbował odzyskać. Ostatecznie w 1348 w Namysłowie zawarł pokój z Czechami. Na mocy pokoju kaliskiego z 1343 odzyskał zajęte przez Krzyżaków Kujawy i ziemię dobrzyńską, w zamian zrzekając się praw do Pomorza Gdańskiego.
Głównym sojusznikiem Kazimierza Wielkiego na arenie międzynarodowej byli Węgrzy. Z ich pomocą w latach 1340-1349 przyłączył do Polski większą część Rusi Halicko-Włodzimierskiej.
W polityce wewnętrznej doprowadził do kodyfikacji prawa (statuty wiślicko-piotrkowskie), rozbudowy systemu obrony państwa oraz rozwoju miast. W 1364 ufundował Akademię Krakowską.
Czterokrotnie żonaty, nie pozostawił legalnego następcy, dlatego po śmierci Kazimierza na mocy wcześniejszych układów tron polski przypadł jego siostrzeńcowi, Ludwikowi Węgierskiemu.
Najmłodszy syn Władysława I Łokietka i Jadwigi Bolesławówny, córki Bolesława Pobożnego.
Jako władca unormował stosunki z Czechami i Zakonem Krzyżackim. W 1335 udało mu się uzyskać od czeskiego króla Jana Luksemburskiego zrzeczenie się pretensji do polskiego tronu. Jednocześnie zrzekł się praw do księstw śląskich, które w późniejszych latach bezskutecznie próbował odzyskać. Ostatecznie w 1348 w Namysłowie zawarł pokój z Czechami. Na mocy pokoju kaliskiego z 1343 odzyskał zajęte przez Krzyżaków Kujawy i ziemię dobrzyńską, w zamian zrzekając się praw do Pomorza Gdańskiego.
Głównym sojusznikiem Kazimierza Wielkiego na arenie międzynarodowej byli Węgrzy. Z ich pomocą w latach 1340-1349 przyłączył do Polski większą część Rusi Halicko-Włodzimierskiej.
W polityce wewnętrznej doprowadził do kodyfikacji prawa (statuty wiślicko-piotrkowskie), rozbudowy systemu obrony państwa oraz rozwoju miast. W 1364 ufundował Akademię Krakowską.
Czterokrotnie żonaty, nie pozostawił legalnego następcy, dlatego po śmierci Kazimierza na mocy wcześniejszych układów tron polski przypadł jego siostrzeńcowi, Ludwikowi Węgierskiemu.
Władysław II Jagiełło
Władysław II Jagiełło, lit. Jogaila Algirdaitis, biał. Ягайла Уладзіслаў, ukr. Влaдислав Ягайло (ur. zapewne ok. 1362[1], zm. 1 czerwca 1434 w Gródku) – wielki książę litewski w latach 1377-1381 i 1382-1392, król Polski i najwyższy książę litewski w latach 1386-1434. Syn Olgierda i jego drugiej żony Julianny, córki księcia twerskiego Aleksandra, wnuk Giedymina. Założyciel dynastii Jagiellonów.
Kazimierz IV Andrzej Jagiellończyk
Kazimierz IV Andrzej Jagiellończyk, lit. Kazimieras I Andrius Jogailaitis, biał. Казімір I Ягелончык (ur. 30 listopada 1427 w Krakowie, zm. 7 czerwca 1492 w Grodnie) – wielki książę litewski w latach 1440–1492, król Polski w latach 1447–1492. Jeden z najaktywniejszych polskich władców, za panowania którego Korona, pokonując zakon krzyżacki w wojnie trzynastoletniej, odzyskała – po 158 latach – Pomorze Gdańskie, a dynastia Jagiellonów stała się jednym z czołowych domów panujących w Europie. Zdecydowany przeciwnik magnaterii, przyczynił się do wzmocnienia znaczenia Sejmu i sejmików, co jednak stało się z krzywdą dla mieszczaństwa.
Władysław II Jagiellończyk
Władysław II Jagiellończyk (ur. 1 marca 1456 w Krakowie, zm. 13 marca 1516 w Budzie) - król czeski od 1471, węgierski od 1490, syn króla polskiego Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki, córki króla Niemiec, Czech i Węgier Albrechta II Habsburga.
Zygmunt Stary
Zygmunt I Stary, lit. Žygimantas Senasis, biał. Жыгімонт Стары (ur. 1 stycznia 1467 w Kozienicach, zm. 1 kwietnia 1548 w Krakowie) – od 1506 król Polski i wielki książę litewski. Przedostatni z dynastii Jagiellonów na tronie polskim.
Był przedostatnim z sześciu synów Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki, ojcem m.in. Zygmunta II Augusta. Dwukrotnie żonaty: z Barbarą Zápolyą (1512), a po jej śmierci z Boną z rodu Sforzów (1518).
Po śmierci ojca był jedynym z synów, który nie piastował żadnych godności. W latach 1495-1496 Zygmunt zwracał się do wielkiego księcia litewskiego Aleksandra z żądaniem wydzielenia domeny z księstwa litewskiego, ale spotkał się z odmową. Królowa-wdowa Elżbieta Habsburżanka próbowała też bez powodzenia zapewnić synowi sukcesję na tronie austriackim. Również klęska wyprawy bukowińskiej Jana Olbrachta rozwiała plany osadzenia Zygmunta na tronie mołdawskim. Ostatecznie Zygmunt znalazł się pod opieką Władysława, króla czesko-węgierskiego, od którego otrzymał księstwo głogowskie (1499) i opawskie (1501), a w 1504 został namiestnikiem całego Śląska i Łużyc Dolnych
Był przedostatnim z sześciu synów Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki, ojcem m.in. Zygmunta II Augusta. Dwukrotnie żonaty: z Barbarą Zápolyą (1512), a po jej śmierci z Boną z rodu Sforzów (1518).
Po śmierci ojca był jedynym z synów, który nie piastował żadnych godności. W latach 1495-1496 Zygmunt zwracał się do wielkiego księcia litewskiego Aleksandra z żądaniem wydzielenia domeny z księstwa litewskiego, ale spotkał się z odmową. Królowa-wdowa Elżbieta Habsburżanka próbowała też bez powodzenia zapewnić synowi sukcesję na tronie austriackim. Również klęska wyprawy bukowińskiej Jana Olbrachta rozwiała plany osadzenia Zygmunta na tronie mołdawskim. Ostatecznie Zygmunt znalazł się pod opieką Władysława, króla czesko-węgierskiego, od którego otrzymał księstwo głogowskie (1499) i opawskie (1501), a w 1504 został namiestnikiem całego Śląska i Łużyc Dolnych
Zygmunt II August
Zygmunt II August (lit. Žygimantas Augustas, białorus. Жыгімонт Аўгуст), (ur. 1 sierpnia 1520 w Krakowie – zm. 7 lipca 1572 w Knyszynie) – od 1543 wielki książę litewski, od 1548 król Polski, od 1569 władca zjednoczonego państwa – Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Henryk Walezy
Henryk (I) III Walezy (fr. Henri de Valois, wł. Edward Aleksander, ur. 19 września 1551 w Fontainebleau, zm. 2 sierpnia 1589 w Saint-Cloud) – ostatni z francuskiej dynastii Walezjuszów, książę Orleanu, w latach 1573-1575 pierwszy elekcyjny król Polski jako Henryk I, od 1574 roku król Francji jako Henryk III.
Stefan Batory
Stefan Batory (węg. Báthory István, ur. 27 września 1533 w Szilágysomlyó, zm. 12 grudnia 1586 w Grodnie) – książę siedmiogrodzki od 1571, król Polski i wielki książę litewski od 1576, po ślubie (w tym samym roku) z Anną Jagiellonką, córką Zygmunta I Starego. Przez wielu historyków uważany jest za jednego z najwybitniejszych polskich królów elekcyjnych
Zygmunt III Waza
Zygmunt III Waza (ur. 20 czerwca 1566 w szwedzkim zamku Gripsholm, zm. 30 kwietnia 1632 w Warszawie) – król Polski (1587-1632) i Szwecji (1592-1599), tytularny król Szwecji 1599-1632 z dynastii Wazów.
Jedyny syn króla szwedzkiego Jana III Wazy i Katarzyny Jagiellonki, córki Zygmunta I Starego. Dziedzic krwi Jagiellonów, co poniekąd zapewniło mu sukcesję tronu Polski i Litwy.
Jedyny syn króla szwedzkiego Jana III Wazy i Katarzyny Jagiellonki, córki Zygmunta I Starego. Dziedzic krwi Jagiellonów, co poniekąd zapewniło mu sukcesję tronu Polski i Litwy.
Władysław IV Waza
Władysław IV Waza (ur. 9 czerwca 1595 w Łobzowie, zm. 20 maja 1648 w Mereczu) – król Polski w latach 1632–1648 i tytularny król szwedzki 1632–1648, tytularny car rosyjski do 1634, syn Zygmunta III Wazy i jego pierwszej żony Anny Habsburżanki.
Jan II Kazimierz Waza
Jan II Kazimierz Waza (ur. 22 marca 1609 w Krakowie, zm. 16 grudnia 1672 w Nevers) – król Polski w latach 1648-1668, tytularny król Szwecji do 1660 z dynastii Wazów. Syn króla Polski i Szwecji Zygmunta III Wazy i Konstancji Habsburżanki, arcyksiężniczki austriackiej. Przyrodni brat Władysława IV Wazy. Kawaler Orderu Złotego Runa.
Michał Korybut Wiśniowiecki
Michał Tomasz Korybut Wiśniowiecki herbu Korybut (ur. 31 lipca 1640 w Białym Kamieniu na Wołyniu[1], zm. 10 listopada 1673 we Lwowie) – król Polski i wielki książę Litwy w latach 1669-1673.
Syn wojewody ruskiego, księcia Jeremiego Wiśniowieckiego i Gryzeldy Zamoyskiej. Mąż Eleonory Habsburg, córki cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, króla Czech i Węgier Ferdynanda III Habsburga.
Syn wojewody ruskiego, księcia Jeremiego Wiśniowieckiego i Gryzeldy Zamoyskiej. Mąż Eleonory Habsburg, córki cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, króla Czech i Węgier Ferdynanda III Habsburga.
Jan III Sobieski
Jan III Sobieski herbu Janina (ur. 17 sierpnia 1629 w Olesku, zm. 17 czerwca 1696 w Wilanowie) – król Polski i wielki książę litewski od 1674, hetman wielki koronny od 1668, hetman polny koronny od 1666, marszałek wielki koronny od 1665, chorąży wielki koronny od 1656.
Przez Turków bywał zwany Lwem Lechistanu, a przez chrześcijan Obrońcą Wiary.
Przez Turków bywał zwany Lwem Lechistanu, a przez chrześcijan Obrońcą Wiary.
August II Mocny
August II Mocny (niem. August II der Starke ur. 12 maja 1670 w Dreźnie (wg kalendarza juliańskiego), zm. 1 lutego 1733 w Warszawie) – król Polski i wielki książę litewski w latach 1697-1706 i 1709-1733, elektor Saksonii 1694-1733 jako Fryderyk August I (Friedrich August I.). Pierwszy władca Polski z dynastii saskiej Wettynów. Jego przydomek jest zazwyczaj wiązany z jego nieprzeciętną siłą.
Stanisław Bogusław Leszczyński
Stanisław Bogusław Leszczyński herbu Wieniawa (ur. 20 października 1677 we Lwowie, zm. 23 lutego 1766 w Lunéville w Lotaryngii) – król Polski w latach 1705-1709 i 1733-1736, książę Lotaryngii i Baru w latach 1738-1766.
August III Sas
August III (Sas), (ur. 17 października 1696 w Dreźnie, zm. 5 października 1763 w Dreźnie) – w latach 1733-1763 król Polski i wielki książę litewski oraz jako Fryderyk August II elektor saski; syn Augusta II z saskiej dynastii Wettynów i Krystyny Eberhardyny Bayreuckiej. Posiadał przydomek otyły[1].
Augustus III, Dei Gratia rex Poloniae, magnus dux Lithuaniae, Russiae, Prussiae, Masoviae, Samogitiae, Kijoviae, Volhyniae, Podoliae, Podlachiae, Livoniae, Smolensciae, Severiae, Czerniechoviae, nec non hereditarius dux Saxoniae princeps et elector etc.
August III, z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, kijowski, wołyński, podolski, podlaski, inflancki, smoleński, siewierski, czernihowski, a także dziedziczny książę saski i książę-elektor
Augustus III, Dei Gratia rex Poloniae, magnus dux Lithuaniae, Russiae, Prussiae, Masoviae, Samogitiae, Kijoviae, Volhyniae, Podoliae, Podlachiae, Livoniae, Smolensciae, Severiae, Czerniechoviae, nec non hereditarius dux Saxoniae princeps et elector etc.
August III, z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, kijowski, wołyński, podolski, podlaski, inflancki, smoleński, siewierski, czernihowski, a także dziedziczny książę saski i książę-elektor
Stanisław August Poniatowaki
Stanisław August Poniatowski (właściwie Stanisław Antoni Poniatowski) herbu Ciołek (ur. 17 stycznia1732 w Wołczynie, zm. 12 lutego 1798 w Petersburgu) – ostatni władca Rzeczypospolitej Obojga Narodów, król Polski i wielki książę litewski w latach 1764–1795, jako Stanisław II August; przedtem stolnik wielki litewski od 1755, starosta przemyski od 1753. Od 1777 należał do masonerii.
Był synem Stanisława Poniatowskiego, kasztelana krakowskiego, i Konstancji z Czartoryskich, bratem podkomorzego nadwornego koronnego Kazimierza, feldmarszałka austriackiego Andrzeja, prymasa Michała Jerzego, Aleksandra, Franciszka, Ludwiki Marii i Izabelli. Był prawnukiem polskiego poety podskarbiego Jana Andrzeja Morsztyn.
Był synem Stanisława Poniatowskiego, kasztelana krakowskiego, i Konstancji z Czartoryskich, bratem podkomorzego nadwornego koronnego Kazimierza, feldmarszałka austriackiego Andrzeja, prymasa Michała Jerzego, Aleksandra, Franciszka, Ludwiki Marii i Izabelli. Był prawnukiem polskiego poety podskarbiego Jana Andrzeja Morsztyn.
Subskrybuj:
Posty (Atom)